De Duitse economie begon met groei dit jaar. Het bruto binnenlands product (BBP) is tussen januari en maart met 0,4 % gestegen ten opzichte van het vorige kwartaal, dit meldt het Duitse ministerie voor economie en energie.
Volgens de statistici werd de Duitse economie in het eerste kwartaal vooral gedreven door de consumptie-uitgaven en een opleving in de bouwsector.
Industrie en bouwsector
De productie in de verwerkende industrie steeg in maart met 0,5 %. De productie steeg zowel in de industrie (+0,4 %) als in de bouwsector (+1,0 %). In het eerste kwartaal steeg de productie in de verwerkende industrie in totaal met 0,5 % ten opzichte van het voorgaande kwartaal.
Terwijl de bouwsector een sterke productiestijging van 3,9 % registreerde, meldde de industriële sector een lichte daling van 0,1 %. De automobielsector breidde de productie met 0,4 % uit, maar lag nog ver onder het niveau van het voorgaande jaar. Uit de ontvangen orders en het huidige sentiment, lijkt de industriële economie voorlopig matig te blijven.
Het aantal nieuwe orders in de industriesector in maart steeg met 0,6 % ten opzichte van de vorige maand, desondanks bleef de economische situatie in de industriesector gematigd. In het eerste kwartaal was er echter een sterke daling van de orders met 4,1 % ten opzichte van het vierde kwartaal van 2018. De binnenlandse orders daalden met 2,6 % en de buitenlandse orders met 5,2 %.
Het ondernemingsklimaat in de verwerkende industrie is in april opnieuw verslechterd. Daarentegen zal de bloei in de bouwsector waarschijnlijk aanhouden.
Uitbreiding in import en export
Volgens het Bundesamt für Statistik investeerden ondernemingen fors, ondanks hun zwakke bedrijfsvooruitzichten. Zowel de export als de import werd uitgebreid. De Duitse economie heeft de zwakke periode echter nog niet overwonnen met een goed begin van het jaar. Dit lijkt alleen mogelijk als het externe economische klimaat beter wordt en de onzekerheid, die met name door de handelsconflicten wordt veroorzaakt, afneemt. Op dit moment wijzen de toekomstgerichte indicatoren nog steeds op een gematigde industriële economie.
De momenteel gematigde signalen van het mondiale economische klimaat worden weerspiegeld in de Duitse export. De export van goederen en diensten steeg in maart met 1,8 %. Kwartaal-op-kwartaal was de groei echter zwak met 0,8 % en de exportprijzen bleven vrijwel stabiel. Op basis van de ifo-exportverwachtingen lijken de bedrijven nog geen noemenswaardig herstel te verwachten. De indicatoren wijzen in het algemeen op een beperkte ontwikkeling van de export in de komende maanden.
De import van goederen en diensten steeg in maart met 1,1 %. Kwartaal-op-kwartaal was er een lichte stijging van 0,1 %. De invoerprijzen waren echter aanzienlijk lager dan in het vorige kwartaal.
Detailhandel
In het eerste kwartaal van 2019 stegen de detailhandelsverkopen (exclusief motorvoertuigen) met 1,7 %, hoewel ze in maart licht daalden met 0,2 %. De registratie van particuliere voertuigen herstelde zich ook in het eerste kwartaal van de WLTP-gerelateerde inzinking in de tweede helft van 2018. (WLTP is een nieuwe meetprocedure voor auto’s, voor het maken een realistisch beeld van uitstoot van verontreinigende stoffen.)
Over het algemeen zijn de particuliere consumentenbestedingen in het eerste kwartaal van 2019 merkbaar gestegen.
Arbeidsmarkt
De positieve trend op de arbeidsmarkt zet zich voort. Met 33.000 personen lag de groei van de werkgelegenheid in maart iets onder het maandgemiddelde van de voorgaande twaalf maanden. In de loop van de opleving in het voorjaar steeg de werkgelegenheid volgens de oorspronkelijke cijfers tot 44,9 miljoen personen. De eerste indicatoren wijzen in het algemeen op een meer gematigde toename van het aantal werknemers in bedrijven. In april is het aantal werklozen met 12.000 gedaald. Volgens de oorspronkelijke cijfers daalde het tot 2,23 miljoen personen en het werkloosheidspercentage tot 4,9 %. Het arbeidsmarktbeleid droeg bij tot de daling van de werkloosheid, die tot uiting kwam in een lichte toename van de onderbezetting. De langdurige werkloosheid neemt duidelijk af en ligt net onder de 13 % van het jaar daarvoor. De economische kracht van structureel zwakke regio's blijft een uitdaging.
Groeivooruitzichten
Economische onderzoeksinstituten, internationale organisaties en de Duitse regering hebben onlangs hun groeivooruitzichten voor 2019 naar beneden bijgesteld. De belangrijkste redenen die werden aangehaald waren de afkoeling van de wereldeconomie, de handelsoorlog tussen de VS en China en de onvoorspelbaarheid van de Brexit-crisis.
De meeste economen verwachten dat de economische groei in Duitsland dit jaar onder de 1,4 procent zal liggen, na 1,4 procent in 2018. De Duitse regering voorspelt een groei van 0,5 procent. Minister Peter Altmaier van Economische Zaken sprak van een "eerste lichtpuntje”. “Dit jaar zal de economie weer aantrekken, echter zonder de hoge dynamiek van voorgaande jaren te bereiken.", zei de CDU-politicus tegen het persbureau Reuters. De internationale handelsconflicten zijn nog niet opgelost.
Economen waarschuwen ook voor euforie vanwege de zwakte van de industriële economie en de risico's die het handelsgeschil met zich meebrengt. "Toch geeft de start goede hoop dat 2019 niet zo slecht zal zijn als de laatste voorspellingen van instituten en internationale organisaties aanvankelijk gevreesd hadden", aldus Uwe Burkert van Landesbank Baden-Württemberg.
Sebastian Dullien, wetenschappelijk directeur van het Instituut voor Macro-economie en Economisch Onderzoek van de Hans Böckler Stichting, wees op de grote binnenlandse vraag. "De laatste cijfers over het bruto binnenlands product laten zien dat de Duitse economie veel robuuster is dan velen onlangs vreesden. De ,,recessierisico voor Duitsland is onlangs beduidend gedaald en ligt nu onder 30 procent, zoals de economische indicator IMK toont," aldus Dullien.
Wereldeconomie
De wereldeconomie staat momenteel op een laag pitje. De wereldhandel neigt sinds november naar een afname. De wereldwijde industriële productie is de laatste tijd ook afgenomen, zowel in de ontwikkelde economieën als in de opkomende markten. Volgens het ifo verbeterde het klimaat voor de mondiale economie in het tweede kwartaal van 2019, maar blijft koel. Met het oog op deze indicatorensituatie en de opeenhoping van mondiale risico's, gaan internationale organisaties ervan uit dat de mondiale ontwikkeling wellicht minder dynamisch, maar nog steeds opwaarts zal zijn.
Bronnen: Destatis, ifo, Reuters, Spiegel