Duitse hype voorbij: flitsbezorgers moeten verdienmodel aanpassen

31/08/2022

Het enorme succes van flitsbezorgers in Duitsland zwakt af. Experts verwachten dat het model achter ‘Quick Commerce’ zal veranderen. En dat heeft ook gevolgen voor Nederland.

Berlijn geldt de afgelopen jaren als een levend laboratorium voor nieuwe bezorgdiensten. En zodra het in de Duitse hoofdstad aanslaat, duurt het doorgaans niet lang voordat de nieuwe dienst ook in Nederland wordt uitgeprobeerd.

Vooral tijdens lockdowns bleken flitsbezorgers zoals Gorillas en Flink een uitkomst. Opgericht vlak voor coronapandemie hadden deze Berlijnse bezorgdiensten de wind mee met hun belofte om binnen 10 minuten boodschappen te bezorgen. Zij bouwden een dicht netwerk van magazijnen op in de metropolen en huurden honderden fietskoeriers om die belofte na te komen.

In 2021 ging de trend ‘Quick Commerce’ nog sterker door het plafond. De drempel was laag voor consumenten om via de app producten te laten bezorgen tegen supermarktprijzen. En investeerders deinsden niet terug om miljoenen te investeren.

Quick Commerce blijkt na lockdowns geen duurzaam verdienmodel

Inmiddels is de situatie anders, zegt directeur Kai Hudetz van het Institut für Handelsforschung in Köln (IFH) in een interview met persbureau dpa. “Men moest zich toen al kritisch afvragen hoe gezond een verdienmodel was waarmee je een pak yoghurt binnen een kwartier aan je bureau kunt laten bezorgen.” 

Het model achter de flitsbezorgers is simpel, er geld mee verdienen is een stuk moeilijker, zegt Christian Kahler van vermogensbeheerder Kahler und Kurz Capital tegen Tagesschau. “De concurrentiestrijd is keihard.” 

Het probleem is dat de snelle bezorgdiensten niet langer meer uniek zijn, zegt Kahler. En: "Je hebt hoge kosten in de vorm van bezorgers, die momenteel ook schaars zijn. Je moet je afvragen of dit bedrijfsmodel duurzaam is.”

Het einde van de coronamaatregelen en de stijgende prijzen door de inflatie laten de vraag aanzienlijk dalen. En dat maakt ook investeerders voorzichtiger, aldus Hudetz. Dat is een probleem omdat de flitsbezorgers juist miljoenen steken in een snelle groei. De hoge kosten voor bijvoorbeeld het fijnmazige netwerk aan magazijnen lopen door en nieuwe financieringsrondes blijven uit. Om die reden schrapte Gorillas dit voorjaar al enkele honderden banen en werden internationale groeiplannen geannuleerd.

Alle beursgenoteerde bezorgers hebben het lastig. Zo wil het Duitse Delivery Hero in het derde kwartaal uit de rode cijfers komen, maar betwijfelen beleggers of dit lukt. Ook de aandelen van de Britse concurrent Deliveroo en het Nederlandse Just Eat Takeaway presteren op dit moment niet goed. De wind is gedraaid, zegt Kahler in Tagesschau. “Er is gewoon een eind gekomen aan de speciale situatie die we tijdens de coronapandemie hadden.”

Bezorgdiensten passen verdienmodel aan

Maar is er een uitweg? Flitsbezorgers schrikken ervoor terug de hogere kosten aan klanten door te berekenen, omdat die dan naar verwachting eerder hun inkopen in de supermarkt of avondwinkel zullen doen. Hudetz denkt daarom eerder dat de bedrijven hun serviceaanbod aanpassen. “Flink en Gorillas beloven nu in plaats van ‘binnen 10 minuten’ al ‘binnen minuten’ te bezorgen.”

De verwachting is dat de markt zich consolideert waarbij minder partijen overblijven. Maar omdat het groeipotentieel zo groot is, zullen de flitsbezorgers niet verdwijnen, denkt Hudetz. Volgens branchevereniging HDE draaide de detailhandel vorig jaar een omzet van 204 miljard euro aan verkochte levensmiddelen. “Slechts 2,4% daarvan was online.”

Kansen voor andere spelers

Experts zien mogelijkheden voor concurrenten zoals het Nederlandse Just Eat Takeaway dat in Duitsland onder de naam Lieferando opereert. De restaurantbezorger opende onlangs een levensmiddelenmagazijn in Berlijn. Een eerste test is begonnen om meer dan 1.000 producten van lokale merken bij klanten te bezorgen.

Een andere mogelijkheid is om met bestaande supermarktketens samen te werken. Zo kan je in Duitsland via Flink al producten van REWE bestellen, en werkt Gorillas in Nederland samen met Jumbo.

Deze ontwikkelingen leiden ertoe dat de flitsbezorgers hun model nog verder zullen aanpassen, verwacht economieredacteur Nicolas Lieven van Deutschlandfunk. “Je zult langer op je bestelling moeten wachten en het wordt duurder. De 10-minuten-belofte en gratis bezorging verdwijnen. Bezorgdiensten moeten zich sterker op speciale doelgroepen richten: het wordt een premiumservice.”

Tekst: Bertus Bouwman/Duitslandnieuws.nl
Bronnen: Deutschlandfunk, Tagesschau, dpa