Onderwijsinstanties, overheid en het bedrijfsleven – in het noorden van Duitsland en Nederland werken ze samen over landsgrenzen heen. En dan ook nog eens op cruciale thema’s zoals de energietransitie. Het noorden van Nederland is door de Europese Unie zelfs aangewezen als Hydrogen Valley. Ook Noord-Duitsland lijkt aan de vooravond te staan van een industrialisatiegolf. Ondanks het feit dat beide regio’s bijzonder innovatief zijn op gebied van waterstof en chemie, krijgen ze volgens Johanna Thomann te weinig aandacht.
Thomann is promovenda bij het Research Center Biobased Economy van de Hanzehogeschool in Groningen. Daar houdt ze zich onder andere bezig met innovatie combinaties en valorisatie van regionale biobased grondstoffen. “Ik zie daarbij hoe er hard wordt gewerkt aan de energietransitie en tegelijkertijd aan een biobased circulaire industrie”, vertelt ze. Als onderdeel van Innovation Hub East-Groningen werkt ze samen met onderwijs, overheid en het bedrijfsleven.
Noord-Nederland als Hydrogen Valley
“We zien dat met name Noord-Nederland de ambitie heeft om het voortouw te nemen in de Europese energietransitie”, aldus Thomann. In haar artikel over de Nederlandse biobased circulaire transitie, dat ze samen met André Heeres en Errit Bekkering schreef, vertelt ze dat Nederland hier voortbouwt op de al bestaande strategische voordelen zoals de expertise op gebied van gashandel, transport en opslag. Deze bestaan uit pijpleidingnetwerken, industriële clusters en offshore windparken. Daarnaast biedt de agrarische expertise in de regio kansen voor het verder ontwikkelen van biogebaseerde grondstoffen. Uit onderzoek blijkt dat deze voor een groot deel fossiele brandstoffen kunnen vervangen.
Met de stopzetting van de gaswinning uit het Groninger veld, wordt het haalbaar om capaciteit te reserveren voor groene waterstof. “Daarom en dankzij de opgebouwde expertise, krijgt Noord-Nederland als Hydrogen Valley als eerste Europese regio een bedrag van negentig miljoen euro ter beschikking”, vertelt ze. “Met die grote subsidie is het de bedoeling dat Nederland een volledig geïntegreerde waterstofketen ontwikkelt en in productie brengt”, legt ze uit. “Daarbij gaat het over de waterstofopslag, transport, bevoorrading, maar ook over de toepassingen in de (chemische) industrie en mobiliteit.”
Een groen industrieel hart in Noord-Duitsland
Maar ook in het noorden van Duitsland timmeren ze hard aan de weg. Op het chemiepark Chem-Coast-Park in het Noord-Duitse Brunsbüttel werken inmiddels 4500 mensen. Dit is ook de plek waar binnenkort een fabriek voor de productie van groene batterijen in werking treedt. Deze zal onder andere leveren aan de autofabrikanten Volkswagen en BMW.
Een goede plek want in Noord-Duitsland worden steeds meer elektrolysers voor de productie en omzetting van waterstof gebouwd met daaromheen hele ecosystemen van gebruikers van verwante toepassingen. Dit gaat van kunstmestproducenten die hun ammoniakproductie willen verduurzamen tot koperproducenten die ammoniak als brandstof testen.
Beide landen hebben dezelfde focus, maar de aanpak verschilt soms
“Beide noordelijke grensregio’s werken op bovengenoemde projecten veel samen”, vertelt de promovenda. “Onder andere door Interreg-projecten, maar ook studentenuitwisselingen”. En de samenwerking loopt volgens Thomann goed. “Natuurlijk zijn er de clichés over dat Duitsers grondig zijn en Nederlanders meer openstaan voor innovatie, maar uiteindelijk komen we gezamenlijk tot mooie resultaten” De scheikundige zegt dat ze de samenwerking erg prettig vindt en beide nationaliteiten elkaar goed aanvullen. “En ik kan het weten als Duitse in Groningen.”
Toch ziet ze in de energietransitieaanpak grotere verschillen: “In Nederland is er de discussie gaande over opslag van koolstof en het afvangen van CO2 in oude gasvelden. Duitsland is daar meer terughoudend in en heeft meer tijd nodig voor grote veranderingen. Een ander belangrijk verschil is dat in Duitsland inmiddels alle kerncentrales zijn gesloten en in Nederland wordt gesproken over het openen van nieuwe centrales. Dat zouden thema’s zijn die beide landen op Europees niveau moeten bespreken”. Maar het einddoel is volgens Thomann hetzelfde: de uitbouw van offshore windenergie en de focus op waterstof. En in het noorden zijn ze goed op weg.
Lees meer over ons focusthema energie.
Related News
