De aanleg van een groene waterstofinfrastructuur is haalbaarder dan veel deskundigen denken. De toenemende vraag vereist echter een grotere invoer- en opslagcapaciteit. Duitse en Nederlandse beleidsmakers moeten hiervoor de koers uitzetten.
Door René Peters, TNO
Als TNO hebben wij onlangs in een haalbaarheidsstudie het potentieel van grensoverschrijdende samenwerking voor de ontwikkeling van een waterstofinfrastructuur geanalyseerd. Dit in samenwerking met het Duitse onderzoekscentrum Jülich en het Deutsche Energie-Agentur GmbH (DENA). Onze inschatting: De ontwikkeling van een gezamenlijke waterstofeconomie kan sneller worden gerealiseerd dan eerder werd aangenomen. Samen met onze Duitse partners onderzochten we de vraag naar waterstof voor de chemische, raffinage-, staal- en procesindustrie, alsmede voor mobiliteit. Daarnaast evalueerden we het potentieel voor de productie van groene waterstof uit offshore-windkrachtcentrales in de Noordzee en de behoefte aan import van waterstof. Ook onderzochten we het potentieel van grootschalige opslag van waterstof in zoutcavernes en hoe we de bestaande gasinfrastructuur ook kunnen gebruiken voor het grensoverschrijdend vervoer van waterstof.
Offshore windenergie op grote schaal bruikbaar voor elektrolyse
De vraag naar waterstof neemt de komende decennia exponentieel toe, tot 240 TWh in Nederland en 160 TWh in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen (NRW). Dit omvat ook de toenemende vraag naar groene waterstof voor synthetische brandstoffen en nieuwe markten zoals de productie van groen staal en het wegverkeer. Uit onze bevindingen wordt nu al duidelijk dat de productie van groene waterstof door middel van elektrolyse uit offshore-windkrachtcentrales zal toenemen. In 2050 kunnen offshore windparken in Duitsland en Nederland op grote schaal worden gebruikt om tussen 80 en 230 TWh groene waterstof per jaar te leveren.
Uitbreiding van de invoercapaciteit en ontwikkeling van nieuwe opslagfaciliteiten
Om vraag en aanbod in de waterstofmarkt te stabiliseren, moeten echter nu randvoorwaarden worden geschapen. Naar schatting zal vanaf 2025 extra invoer van waterstof nodig zijn in de havens van Rotterdam en Emden. Tegen 2050 moet de invoercapaciteit dan toenemen tot 162 à 310 TWh per jaar. Dit gaat gepaard met een grootschalige strategie voor de uitbreiding van de waterstofopslagcapaciteit in zoutcavernes, die tegen 2050 tot ongeveer 14 TWh moet stijgen. Dit is te realiseren met ongeveer 50 zoutcavernes met elk een capaciteit van 250 GWh in 2050. Zowel in Noord-Nederland als in Duitsland stellen wij vast dat er voldoende capaciteit is om deze zoutcaverne-opslagfaciliteiten te ontwikkelen.
Gebruikmaken van een goede uitgangspositie
Zowel Nederland als NRW beschikt over een uitstekend ontwikkelde gasinfrastructuur, die kan worden aangepast voor transport van waterstof. Gezien de huidige politieke ontwikkelingen verwachten we een snellere expansie van duurzame energie. Hierdoor neemt ook de vraag naar grotere transportcapaciteiten voor waterstof sneller toe dan aanvankelijk verwacht. Om de verbindingen tussen de productie- en importlocaties en de markten en industriële clusters te organiseren, zullen er dus, naast de bestaande, ook extra pijpleidingverbindingen nodig zijn.
De beslissingen van vandaag voor de leveringszekerheid van morgen
Samenvattend kunnen we stellen dat Duitsland en Nederland de ontwikkeling van de grensoverschrijdende waterstofeconomie moeten doorzetten en gebruik kunnen maken van de uitstekende uitgangspositie van het bestaande gasnet. Om deze ontwikkeling mogelijk te maken, is het noodzakelijk om vandaag de juiste beslissingen te nemen om de continuïteit van de leveringszekerheid van morgen te waarborgen.
Over TNO en René Peters
TNO is de Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek en opgericht in 1932. Het doel van TNO is om kennis toepasbaar te maken voor bedrijven en overheden. Als publieke organisatie is TNO onafhankelijk. René Peters is Business Director Gastechnologie bij TNO.
Related News
