De DNHK-vakgroep Energie legt uit hoe Duitsland en Nederland hiermee de energieprijzen stabiliseren op een lager niveau.
De energiesector is van cruciaal belang voor elke economie en het waarborgen van stabiele energieprijzen is voor veel landen een belangrijke uitdaging. Nederland en Duitsland zijn twee belangrijke spelers op de Europese energiemarkt. Beide landen werken dan ook aan een grotere inzet van hernieuwbare energiebronnen. De buurlanden hebben vergelijkbare langetermijndoelstellingen en een vergelijkbaar tempo als het gaat om het koolstofvrij maken van de energiesector. Er zijn echter enkele verschillen in aanpak, en de vraag rijst of harmonisatie van hun energiestrategieën en afstemming van de wetgeving kunnen helpen om de energieprijzen op een lager niveau te stabiliseren.
Verbinding tussen Duitsland en Nederland
Duitsland en Nederland zijn met elkaar verbonden via zowel hoogspanningsnetten als hogedrukgasleidingen. Dit betekent dat zij sterk van elkaar afhankelijk zijn voor zowel de levering van energie als de stabiliteit van hun netwerken. Duitsland heeft een rijke geschiedenis op het gebied van duurzame energiebronnen zoals wind- en zonne-energie. Nederland treedt nu in die voetsporen.
Toch is Duitsland inmiddels sterk afhankelijk van de aardgasvoorziening uit Nederland en Noorwegen en de geplande afbouw van steenkool zal deze afhankelijkheid nog vergroten. Als gevolg van Duitse keuzes moeten in de netwerken van beide landen flexibiliteitsmaatregelen worden genomen. Beide regeringen moeten diep investeren in de uitbreiding van hun infrastructuur om aan de grote vraag naar elektriciteit in hun steden te voldoen. Een verdere harmonisatie van het energiebeleid kan bijdragen tot de stabilisatie van de elektriciteitsnetten en tot een grotere doeltreffendheid van de investeringen.
Visie op aardgas tussen beide landen verschilt
Een van de grote verschillen tussen Nederland en Duitsland is hun visie op aardgas. In Nederland krijgen huishoudens een subsidie voor het afsluiten van het gasnet, terwijl huishoudens in Duitsland een subsidie krijgen voor het aansluiten op het gasnet. Dit roept de vraag op of het gebruik van aardgas bijdraagt aan onze klimaatdoelstellingen. Het is duidelijk dat Nederland en Duitsland hier verschillend over denken. Afstemming ligt hierbij voor de hand om te voorkomen dat beide landen grote investeringen doen met tegengestelde effecten als het gaat om de effectiviteit van het klimaatbeleid.
Subsidies
Een andere factor die bijdraagt aan verschillen in energieprijzen zijn de subsidies voor duurzame energie. In Duitsland heeft de verhoging van EEG-subsidies (Erneuerbare Energien Gesetz) voor hernieuwbare energiebronnen bijgedragen tot lagere energieprijzen, terwijl de verlaging van de SDE-subsidies in Nederland het tegenovergestelde effect had. Beide landen moeten zowel de doeltreffendheid als de efficiëntie van deze steunregelingen herzien om de financieringsmechanismen te verbeteren en de signalen voor investeringen tussen beide landen en daarbuiten te harmoniseren.
Duits-Nederlandse databank met energieprojecten
Het delen van een open databank van energieprojecten tussen Nederland en Duitsland kan helpen bij de ontwikkeling van duurzame projecten. Dit geeft ontwikkelaars toegang tot informatie over projecten in beide landen, waardoor ze gemakkelijker en sneller nieuwe projecten kunnen ontwikkelen. De uitbreiding van de "Mittelspannungsanlage", een databank voor middenspanningsleidingen, kan er bijvoorbeeld toe bijdragen dat de projectontwikkeling voor duurzame energie sneller en efficiënter verloopt. Hetzelfde geldt voor de vereenvoudiging van het vergunningsproces in beide landen, dat te traag is om het noodzakelijke tempo van de uitbreiding van hernieuwbare energiebronnen bij te houden.
Nauwere samenwerking als beginpunt voor harmonisatie energiestrategieën
Kortom, harmonisatie van de energiestrategieën en afstemming van de wetgeving tussen Nederland en Duitsland zouden de voorzieningszekerheid op een lager prijsniveau kunnen bevorderen.
Een nauwere samenwerking tussen Nederland en Duitsland kan het beginpunt zijn van een coherenter en doeltreffender energie- en klimaatbeleid voor alle Europese landen.
Tekst: DNHK-vakgroep Energie