Duitsland wil de komende jaren het spoornet grondig moderniseren. Op korte termijn krijgen passagiers en het goederenvervoer te maken met forse werkzaamheden, vertragingen en omleidingen. Het plan van aanpak van Deutsche Bahn moet die pijn verlichten en tegelijk het Duitse treinverkeer klaarstomen voor de toekomst.
Duitsland wil in 2030 het aantal treinreizigers verdubbelen. De ambities uit het regeerakkoord van de Duitse regering zijn dus groot, zeker omdat het huidige spoornet met veel achterstallig onderhoud kampt. Van de 30.000 kilometer spoor in Duitsland, is 20.000 kilometer dringend toe aan modernisering.
Bij de presentatie van de moderniseringsplannen in juni beloofde verkeersminister Volker Wissing (FDP) dat de Duitse spoorwegen hiermee betrouwbaarder worden. “Zoals het nu is, kan het niet blijven”, zo citeert omroep ZDF hem tijdens de persconferentie waarbij hij ook het goederenvervoer benoemde. “Gemiddeld staan 200 goederentreinen stil. Dat is dramatisch, zo kan het niet langer.”
Hoogbelaste spoortrajecten verdriedubbelen
Het spoornet is jarenlang verwaarloosd en geldt op veel plekken als overbelast. Door verouderde wissels en seinhuizen is de Deutsche Bahn erg storingsgevoelig. CEO Richard Lutz van de Duitse spoorwegen wil met de nieuwe plannen daarom vooral focussen op de meest drukke spoortrajecten. Met de werkzaamheden die in 2024 beginnen, moet het aantal trajecten dat een hoge belasting aankan bijna worden verdriedubbeld. Nu kan 3.500 kilometer de hoge belasting aan, in 2030 moet dat 9.000 kilometer zijn.
Deze 3.500 kilometer hebben nu al een belasting van 125%, zei Lutz tijdens de persconferentie. “De huidige kwaliteit van het Duitse spoorwegennet is voor niemand acceptabel. Een radicale omslag is hard nodig.”
Spoorwegwerkzaamheden bundelen en kortere treinen
Tegelijk kondigt Deutsche Bahn een nieuwe aanpak aan voor de spoorwerkzaamheden. Om storingen te voorkomen, willen de spoorwegen werkzaamheden op één traject bundelen. Zo worden reizigers niet kort na elkaar met meerdere bouwprojecten in dezelfde regio geconfronteerd.
Nu worden defecte spoorlijnen in het beste geval gerepareerd, volgens het nieuwe plan krijgen ze direct een opwaardering naar de nieuwste stand van de techniek. Treinen die werkzaamheden passeren worden ingekort, zodat ze makkelijker op een ander spoor kunnen uitwijken wanneer dat nodig is. Hierdoor zou het aantal vertragingen beperkt moeten blijven.
Als laatste maatregel herstructureert Deutsche Bahn de bouwprocessen. Door eerder aannemers te betrekken en het efficiënter inzetten van capaciteiten, willen de spoorwegen de bouwtijd flink verkorten.
Duitse railinfrasector zoekt Nederlandse partners
De Europese railinfrasector kan dus de komende jaren rekenen op volle orderboeken. Dat is ook de reden dat de Duits-Nederlandse Handelskamer (DNHK) dit voorjaar het Cross-Border Rail Forum organiseerde in Utrecht met een flinke delegatie uit Duitsland die inspiratie kwamen opdoen bij hun Nederlandse collega’s.
Spoorwegprofessor Dr.-Ing. Arnd Stephan van de TU Dresden liet als delegatieleider voorafgaand aan die bijeenkomst al weten dat Duitsland met deze grootschalige spoorwerkzaamheden voor een enorme opgave staat. De modernisering is hard nodig, zegt hij. “Maar als we tegelijk werken aan het spoor en punctueler moeten rijden en ook nog meer mensen en goederen moeten vervoeren, dan klinkt dat als een onmogelijk opgave. Reken op meer vertragingen, daar moeten we eerlijk over communiceren.”
Stephan noemt daarbij de invoering van het European Rail Traffic Management System (ERTMS) in Duitsland, maar ook de digitalisering van het spoor dat in Duitsland onder de naam ‘Digitale Schiene Deutschland’ wordt uitgevoerd. “Er is zo veel te doen, we komen handen en dus capaciteit te kort. Dat is ook een kans voor Nederlandse bedrijven.”
De professor noemt de uitwisseling tussen Duitse en Nederlandse spoorbedrijven een kwestie van geven en nemen. “We gaan elkaar alleen maar meer nodig hebben, we hebben Europese partners nodig.”
Tekst: Bertus Bouwman
Bron: ZDF/Deutsche Bahn/DNHK