De lage waterstand van de Rijn doet de Duitse en Nederlandse economie weinig goed, maar zorgt wel voor nauwere samenwerking tussen beide landen om de waterwegen bevaarbaar te houden.
Niet eerder stond het water in de Rijn zo laag als deze zomer en dat heeft invloed op de binnenvaart waarvan 75% de Rijn regelmatig bevaart. Jaarlijks vervoeren deze schepen 300 miljoen ton goederen waaronder aardolieproducten, bouwstoffen, chemicaliën, ijzererts, kolen, agribulk en containers.
Hoewel de binnenvaart in Duitsland slechts 7% van het goederenvervoer transporteert, gebeurt dit wel voor een groot deel via de Rijn, schrijft Der Tagesspiegel. “Fabrieken en miljoenen mensen in de regio zijn afhankelijk van leveringen.” Daar komt dit jaar nog de energiecrisis bij als gevolg van de oorlog in Oekraïne. “Doordat Rusland minder gas levert, worden er meer kolen over het water getransporteerd. Dat wordt lastiger door de lager waterstand.”
Binnenvaart leert van eerdere lage waterstanden
De lage waterstand heeft een grote impact op de economie in Duitsland en Nederland. NRC pakt het onderzoek erbij van haveneconoom Martijn Streng van Erasmus UPT uit 2018 toen het water in de Rijn ook al ver zakte. “Dat veroorzaakte in Nederland 295 miljoen euro aan economische schade, in Duitsland zelfs 2,4 miljard euro.”
Toch zijn bedrijven juist door de crisis in 2018 nu beter voorbereid, zegt haveneconoom Streng van Erasmus UPT in NRC. “Ze hebben bijvoorbeeld grotere voorraden. En inmiddels zijn er schepen ontwikkeld die langer door kunnen varen bij een lage waterstand.”
Duitse verkeersminister Wissing wil Rijn uitdiepen
Binnenvaartschepen kunnen nog varen, maar hebben minder vracht aan boord om niet vast te lopen. Omdat goederentreinen niet alles kunnen opvangen, wordt er gekeken naar vrachtwagentransport. Maar er zijn 110 vrachtwagens nodig om de lading van een gemiddeld binnenvaartschip te vervangen, aldus cijfers uit de branche. In de praktijk betekent dit tienduizenden extra vrachtwagens op het moment dat er al een chauffeurstekort is.
De Duitse verkeersminister Volker Wissing (FDP) pleitte recent nogmaals voor het uitdiepen van de Rijn zodat grotere schepen kunnen varen. Een megaproject dat rond 2030 moet worden afgerond zo’n 180 miljoen euro gaat kosten. Hiervan is 40% bestemd om ecologische schade te beperken.
Het plan van de minister stuit op weerstand bij natuurorganisaties zoals BUND die milieuschade vrezen. “Een uitgediepte Rijn zorgt er niet voor dat het waterpeil automatisch hoger is”, zegt Sabine Yacoub van BUND tegen SWR. Zij stelt voor om de miljoenen die nodig zijn voor de baggerwerkzaamheden te steken in innovatie van schepen met minder diepgang en schonere motoren. “Wanneer we de binnenvaartvloot moderniseren, doen we veel voor het milieu.”
Pleidooi voor Duits-Nederlandse aanpak
Het lage water zorgt er hoe dan ook voor dat Duitsland en Nederland nauwer moeten samenwerken. Als de welvaart ons lief is, houden we de Rijn bij hoog en laag water bevaarbaar, schrijft directeur Femke Brenninkmeijer van binnenvaartcoöperatie en DNHK-lid NPRC in een ingezonden brief in de Volkskrant. “Wij pleiten voor een grensoverstijgende visie van Duitsland en Nederland op het gebied van watermanagement en nautische infrastructuur. De Rijn houdt immers niet op bij de grens.”
De binnenvaartcoöperatie waar 200 schippers bij zijn aangesloten roept Duitsland en Nederland om samen met de Europese Unie sneller tot een plan van aanpak te komen. “We lopen het risico dat productielocaties en banen naar andere werelddelen verhuizen wanneer de aan- en afvoer van goederen vaker in het gedrang komt.”
Tekst: Bertus Bouwman/Duitslandnieuws
Bronnen: Der Tagesspiegel, ZDF, WDR, SWR, De Volkskrant, NRC
Related News
