Hoewel er een tekort is aan energie, staan dagelijks veel windmolens stil omdat ze meer stroom produceren dan het net aankan – dat gebeurt ook in Duitsland. En dat kost geld: in 2021 bedroegen de zogenaamde redispatchkosten voor dergelijke veiligheidsmaatregelen zo’n 2,3 miljard euro. Dat gaat binnenkort veranderen.
In het noordoosten van de zuidelijke deelstaat Baden-Württemberg wordt hard gewerkt aan de bouw van de grootste energieopslaginstallatie ter wereld: Netzbooster. Deze installatie gaat over tweeënhalf jaar in werking waarbij lithium-ion batterijen met een capaciteit van 250 megawatt in verschillende containers worden geplaatst met een oppervlakte van 4,5 voetbalveld.
Hernieuwbare energiebronnen
In dit systeem wordt elektriciteit opgeslagen in tijden dat deze overvloedig en goedkoop is (vooral uit duurzame energiebronnen zoals wind-, getijde- en zonne-energie) of wanneer de vraag laag is, en later teruggevoerd naar het net wanneer de vraag groot is en de elektriciteitsprijzen meestal hoger liggen. Het project is de eerste van de zogenaamde Netzbooster-projecten van de transmissienetbeheerders, die moeten helpen de stroomvoorzieningsroutes stabiel te houden naarmate meer en meer hernieuwbare energiebronnen in gebruik worden genomen.
Dankzij de Netzbooster kan de bestaande infrastructuur beter worden benut
Op dit moment moeten de transmissienetbeheerders nog reserves achter de hand houden om eventuele storingen op te vangen. Zelfs als deze uiteindelijk niet voorkomen. "De Netzbooster gaat fungeren als reserve, waardoor de bestaande infrastructuur beter kan worden benut", legt Markus Meyer uit, directeur van Fluence, het bedrijf dat de opslaginstallatie gaat bouwen. Windturbines kunnen daardoor langer draaien en worden minder vaak stilgelegd. Dat helpt de samenleving en economie verder op weg naar de beoogde klimaatneutraliteit.
Grootste ter wereld
Het Netzbooster-project in Kupferzell is het eerste en grootste ter wereld dat door de netbeheerders zelf kan worden aangestuurd en op een uiterst flexibele manier kan worden gebruikt. "De grootschalige opslag kan binnen milliseconden worden opgevoerd en kan een noodstroomreserve leveren om onvoorziene gebeurtenissen of uitval voor korte tijd te overbruggen", legt Meyer uit. In plaats van voortdurend capaciteit vast te houden voor mogelijke storingen, grijpt de Netzbooster in. Dit moet de nodige tijdsbuffer creëren om reservecentrales op te starten in geval van acute vraag.
Afhankelijk van de vraag kan de opslagfaciliteit één tot twee uur elektriciteit leveren. In die periode kunnen kolen-, aardgas- of biogascentrales worden opgevoerd om het knelpunt te overbruggen, bijvoorbeeld wanneer er in het noorden een windstilte is. Volgens deskundigen duren dergelijke knelpunten vaak enkele uren. Omdat de exploitanten van de centrales het reservevermogen niet langer permanent stand-by hoeven te houden, dalen de redispatchkosten aanzienlijk.
Bouw van twee opslaginstallaties door Tennet
De Noord-Duitse tak van netbeheerder Tennet bouwt ook twee centrales: een in de zuidelijke stad Ottenhofen en een andere in Audorf in de noordelijke deelstaat Sleeswijk-Holstein. De installaties moeten in 2025 in bedrijf worden genomen. Tennet maakt echter ook duidelijk dat de boosters de uitbreiding van het elektriciteitsnet niet kunnen vervangen, maar ze maken het wel efficiënter.
Bron: Handelsblatt