Een wet die moet zorgen voor eerlijke handel in de gehele keten. Sinds begin dit jaar is in Duitsland de Lieferkettensorgfaltsplichtengesetz (LkSG) in werking getreden. Naast dat deze wet Duitse bedrijven verantwoordelijkheid laat nemen in hun leveringsketen, helpen de regels ondernemers om mensenrechten en het milieu te respecteren en zorgen ze ervoor dat bedrijven meer inzicht krijgen in de risico’s die kunnen optreden.
Op dit moment geldt de wet voor bedrijven in Duitsland met meer dan drieduizend werknemers. Vanaf volgend jaar is dat vanaf duizend medewerkers. Deze bedrijven zijn verplicht om hun directe leveranciers te controleren op mensenrechtenschendingen en milieuaspecten.
Wat moet een bedrijf doen om aan de LkSG te voldoen?
Om aan de wet te voldoen, moeten bedrijven hun leveranciers en mogelijke risico’s in kaart brengen. Hiervoor heeft het Duitse ministerie voor Economie en Uitvoeringcontrole (Bundesamt für Wirtschft und Ausfuhrkontrolle) een digitale vragenlijst opgesteld waarin ondernemers vragen beantwoorden over de situatie van hun leverancier. Daarnaast moeten bedrijven beleid opstellen om de naleving van de LkSG te waarborgen, monitoren en rapporteren of inspecties uitvoeren. Ook wordt het ondernemers aangeraden om elk jaar tien procent van hun leveranciers steekproefsgewijs controleren.
Digitaal platform kan helpen bij in kaart brengen van de leveringsketen
Dit alles is echter makkelijker gezegd dan gedaan, vooral als het om meerdere leveranciers gaat en de situatie moeilijk is in te schatten. Om ondernemers hierbij te ondersteunen en begeleiden, werkt de Duits-Nederlandse Handelskamer samen met het Duitse bedrijf Cargodian. Zij helpen bedrijven inzicht te krijgen in hun leveranciers en hebben sinds vorig jaar het digitale platform Trustnet.Trade opgezet, dat bedrijven helpt bij monitoring en rapportering.
“In principe gaat het erom, om aan de hand van risicomanagement een leveringsketen op te bouwen”, legt Katharina Schöne, Senior Sales Executive bij Cargodian uit. “Wij geven ondernemers een checklist via ons platform, waarmee zij stap voor stap een passend risicomanagement kunnen opbouwen en mogelijke risico’s in de toeleveringsketen in kaart kunnen brengen.” Volgens Schöne kennen de meeste ondernemers hun leveranciers en kunnen ze daardoor vrij snel door de checklist heen. “De meerwaarde van ons platform zit hem vooral in de geautomatiseerde analyse”, vertelt ze. Het platform brengt eerst de risico’s van bepaalde landen in kaart en vervolgens de individuele risicoanalyse per leverancier. “Die risico’s zijn gebaseerd op bijvoorbeeld sancties of mediaberichten.” Aan de hand van verkeerslichtkleuren ziet de ondernemer in een oogopslag waar mogelijk risico’s zitten.
Vervolgstappen
Wanneer problemen naar voren komen bij een vervolgonderzoek of een steekproef, moeten er maatregelen worden genomen. Schöne legt uit dat ondernemingen volgens de wet verschillende preventie- en herstelmaatregelen moeten definiëren, die ze via het platform Trustnet.Trade direct in kunnen zetten. De leverancier krijgt in elk geval tijd om zijn zaken op orde te maken. “In lastige gevallen zetten wij juristen in die de leverancier hierbij ondersteunen. We doen er alles aan om de situatie te verbeteren. Een leverancier afwijzen of de handelsrelatie beëindigen is dan ook de allerlaatste uitweg”, zegt ze. “Zolang duidelijk is dat de onderneming een risicoanalyse uitvoert en voor de geïdentificeerde risico’s en overtredingen actief op zoek is naar een oplossing, loopt de ondernemer ook geen risico op een boete.”
Een beter overzicht van de leveringsketen en mogelijke risico’s
De wet stimuleert niet alleen eerlijke handel, bedrijven krijgen ook beter inzicht in waar logistieke risico’s liggen. “Daarbij maakt het niet uit of de leverketen tot Beieren gaat of helemaal tot China”, vertelt Schöne. “Als er structurele problemen zijn in bepaalde regio’s, is snel zichtbaar of deze tot verhoogde risico’s leiden en kan de manager daarop anticiperen, door bijvoorbeeld een tweede leverancier in een andere regio te zoeken.”
EU-wetgeving
Naast wetgeving in o.a. Duitsland, Groot-Brittannië en Frankrijk, komt volgend jaar waarschijnlijk ook wetgeving vanuit de Europese Unie. Volgens Schöne pakt deze strenger uit dan de Duitse wet. “De EU-richtlijnen zullen gelden voor ondernemers met minimaal 500 medewerkers en voor bepaalde branches geldt zelfs een minimum van 250. En het gaat niet alleen om de productietoeleveringsketen, maar om de hele waardeketen tot aan de klant”. Daarnaast kunnen met deze Europese wet ondernemers ook persoonlijk verantwoordelijk worden gehouden en richt de wet zich in grotere mate op de klimaatdoelen van Parijs.
Monitoring interessant voor Duitse én Nederlandse mkb’ers
De leveringsketenwet geldt voor veel mkb’ers nu nog niet, maar (grotere) klanten kunnen ze al wel verplichten om nieuwe contracten aan de zorgvuldigheidseisen van de LkSG te laten voldoen. En dat geldt niet alleen voor Duitse, maar ook voor Nederlandse bedrijven.
Het platform van Cargodian richt zich dan ook vooral op het mkb, omdat deze ondernemingen vaak niet de middelen en kennis in huis hebben. Om toch aan de wettelijke eisen te kunnen voldoen, zijn ze veelal op digitalisering aangewezen. Daarnaast is het platform ook voor Nederlandse ondernemingen beschikbaar, die de risico’s in hun leveringsketen in kaart willen brengen. Volgens Schöne heeft Cargodian al veel kleinere bedrijven hierbij geholpen. “Want naast de mogelijke wens van klanten, is het bovendien goed voor de reputatie”, aldus Schöne. “Genoeg redenen dus om alvast op de nieuwe leveringsketenwet voorbereid te zijn.”
Ondersteuning
Wilt u meer weten over deze leveringsketenwet en hoe wij als DNHK u daarbij kunnen helpen? Ga dan naar onze pagina over Duurzaamheidsbeoordeling en Toeleveringsketenmanagement of neem contact op met onze exportadviseur Alexandra Sierra.
Foto: Mika Baumeister